Պեղումներից պարզվել է, որ Իտալիայի՝ հրաբուխի հետևանքով կործանված Պոմպեյ քաղաքը ունեցել է հացթուխ-քաղաքապետ: Հին Եվրոպայի շատ ու շատ քաղաքներում պատասխանատու պաշտոններում նշանակվում էին մարդիկ՝ հաց աճեցնելու և թխելու գաղտնիքներին տիրապետող: Ժողովուրդը խորին հարգանքով ու ակնածանքով էր վերաբերվում հացթուխներին: Հաճախ այդպիսի ակնածանքը շարժում էր թագավորների նախանձը: Ֆրանսիայի Հենրիխ թագավորը, որ մի պճնամոլ ու ապաշնորհ անձնավորություն էր, բազմաթիվ այլ կոչումների հետ իր անվանը կցել էր «Հացի թագավոր» հորջորջումը:
Հին Հռոմում երկու հազար տարի առաջ կանգնեցվել էր մի հուշարձան՝ այսօրվա մարդու տեսակետից բավականին ինքնօրինակ: Դա տասներեք մետր բարձրություն ունեցող մի հսկայածավալ կոթող էր: Հուշարձանը նման էր հացի զամբյուղի՝ վրան բերքահավաքի, կալսած հացահատիկի և թխված հացի բարձրաքանդակներով: Քարե զամբյուղից բարձրանում էր նշանավոր հացթուխի արձանը: Այդ հացթուխը ժամանակին նշանակվել էր Հռոմի քաղաքապետ: Հացթուխ-քաղաքապետը կառուցել էր բազմաթիվ փռեր՝ գիշերուզօր աշխատող, և կազմակերպել էր քաղաքացիներին անընդհատ ու անխափան հաց մատակարարելու գործը:
Նյութը պատրաստեց Կարեն Գրիգորյանը, քոլեջ, հրուշակագործ