Համոզված եմ, որ քո կյանքում գոնե մի անգամ մազ ներկել ես: Մազերի ներկումը հեշտությամբ մտավ մեր առօրյա կյան,ք ու հիմա արդեն դժվար է պատկերացնել, թե ինչպես կարելի է փոխել ոճը` առանց մազերի գույնը փոխելու: Հետաքրքիր է՝ ինչպես էին դրանից գլուխ հանում մեր նախնիները:
Մազերի ներկումը Հին Եգիպտոսում
Հազարամյակներ ի վեր եգիպտացիները նախընտրում էին կապույտ-սև կամ մուգ կարմիր մազերի գույները: Դեռևս մեր թվարկությունից առաջ՝ չորրորդ հազարամյակում, դրան նպաստում և մինչև օրս էլ օգտագործվում է հայտնի հինան: Որպեսզի ներկապնակը բազմազանացնեին, եգիպտացի գեղեցկուհիները նոսրացված հինայի փոշունխառնում էին տարբեր տեսակի բաղադրիչներ, որոնք այսօր կարող են խուճապ առաջացնել մեր ժամանակակիցների մոտ: Օգտագործում էին կովի արյուն կամ թակած շերեփուկ: Մազերը վախեցնող նման ոչ պատշաճ վեաբերմունքով միանգամից փոխում էին գույնը: Ի դեպ՝ եգիպտացիները շուտ էին սպիտակում. գենետիկական նախահակվածության դեմ նրանք պայքարում էին գոմեշի արյան, խաշած սև կատուների յուղի կամ ագռավի ձվերի միջոցով: Իսկ սև գույն ստանալու համար բավարար էր խառնել հինան ինդիգոյի հետ: Այդ բաղադրատոմսից մինչ օրս օգտվում են բնական ներկ սիրողները:
Մազերի ներկումը Հին Հռոմում
Այստեղ շատ նորաձև էր տիցիանական գույնի մազերը: Այդ գույնը ստանալու համար տեղացի աղջիկները մազերը լվանում էին այծի կաթից պատրաստված օճառով և հաճարենու ծառի մոխիրով և հետո ժամերով նստում արևի տակ: Ի դեպ՝ մազերի ներկերի խառնուրդները հռոմեական գեղեցկուհիների մոտ հարյուրավոր էին: Օգտագործում էին, ժամանակի նորաձևությանը հատուկ, իսկ երբեմն նաև անհավանական բաղադրիչներ՝ մոխիր, կեղև և ընկուզենու տերևներ, կրաքարի, տալկի, հաճարենիու մոխիր, սոխի կեղևներ և տզրուկներ: Իսկ երջանիկները, որոնք շատ հարուստ էին, ոսկի էին շաղ տալիս մազերին, որպեսզի բաց գույնի մազերի ձև ստեղծեին: Հենց Հռոմում է առաջին անգամ հորիվնել մազերի քիմիական ներկման ձևը: Մազերը զգալիորեն մգացնելու համար աղջիկները խոնավացնում էին կապարի սանրը՝ այն քացախի մեջ թաթախելով, և սանրվում: Գանգուրների վրա պահված կապարի աղերը մուգ երանգ ունեին:
Մազերի ներկումը կելտերի և գալերի մոտ
Դեռ 1000 տարի մեր թվարկությունից առաջ տղամարդկանց խելքը գնում էր շիկահերների համար: Այդ պատճառով աղջիկները փորձում էին «սպիտակեցնել» իրենց գանգուրները կրաքարի ջրի օգնությամբ, ինչը մազերը շողշողուն սպիտակ էր դարձնում:
Մազերի ներկումը հին Հունաստանում
Այստեղ բոլորը ցանկանում էին նմանվել ոսկեծամ Աֆրոդիտեին և ներկում էին գանգուրները պոտաշի խառնուրդով (կալիումի կարբոնատի լուծույթ), դեղին ծաղիկներով, իսկ նրանց, որոնց համար դա անհասանելի էր, բավարարվում էին կովի մեզով:
Մազերի ներկումը Թունիսում
Թունիսցի հարսնացուները իրենց կյանքի ամենակարևոր իրադարձությունից առաջ իրենց արտաքինը կարգի էին բերում «Մարդումա» կոչվող լուծույթի շնորհիվ: Դրա մեջ մտնում էր սև ընկույզ, մեխակ, պղնձի սուլֆատ:
Մազերի ներկումը լուսավորչական դարաշրջանում
Չնայած եկեղեցու արգելքներին՝ աղջիկները շարունակում էին մազերի գույների, հետևաբար և ներկանյութերի փորձարկումները: Օգտագործում էին նույն հինան, ծաղկեփնջերի ծաղիկներ, ծծմբի փոշի, սոդա, խավիար, շաֆրան, ձու և հորթի երիկամներ: Ֆրանսիան, ինչպես միշտ, նոր գունազարդման մեջ առաջատար էր: Այդպես՝ Մարգո Վալուան հայտնաբերեց իր մազերի բաց գույն ստանալու բաղադրատոմսը, որը, ցավոք, չպահպանվեց: Իսկ գանգուրները ներկելիս ֆրանսիացիներն օգտվել են հռոմեացիների կողմից փորձված բաղադրատոմսերից:
Աղբյուրը՝ այստեղ։
Թարգմանությունը` Անի Հարությունյանի, Քոլեջի շրջանավարտ