Հույն նշանավոր պատմիչ Հերոդոտոսի վկայությամբ հայ արհեստավորները արտադրում էին արհեստագործական զանազան ապրանքներ, ոսկերչական իրեր, կավից պատրասստված անոթներ, արծաթե զարդեր և հատկապես մետաղից պատրաստված աշխատանքային գործիքներ: Հայ արհեստավորները վաճառականների օգնությամբ նավերը բարձում էին, իրենց արտադրանքը ամրացնում ուռենու ճյուղերով և Եփրատի հոսանքով տեղափոխում Բաբելոն:
Արաբ հայտնի հեղինակ Մասուդին վկայում է, որ հայկական գործվածքների նման որակյալ գործվածքներ աշխարհի մի ծայրից մյուսը գնալու դեպքում ոչ մի տեղ չես հանդիպի: Մասուդին հատկապես ավելացնում է, որ մեծ պահանջարկ ունեին հայկական գորգերը, որոնք սպառվում էին Բյուզիանդիական կայսրությունում, Արաբական խալիֆայությունում, Վոլգյան բուլղարների մոտ:
Հույն նշանավոր մատենագիր Ստրաբոնը վկայություններ ունի Փոքր Հայքի և Ծոփքի արհեստների մասին:Սոփենն (Ծոփք) գտնվում էր միջազգային առևտրական ճանապարհների խաչմերուկում: Հայ արհեստավորները մասնագիտացել էին գրեթե բոլոր արհեստների՝ հատկապես ոսկերչության և կաշվեգործության մեջ:
Ստրաբոնն իր աշխատություններում հիշատակվում է հին աշխարհի մեծագույն մայրուղիներից մեկի՝ 2400 կմ երկարություն ունեցող արքայական ճանապարհի մասին, որը ձգվում էր Պարսից պետության մայրաքաղաքից Պերսեպոլսից մինչև Էգեյան ծով:Այդ ճանապարհի 330 կմ-ը անցնում էր Հայաստանի հարավ — արևմուտքով: Ճանապարհի վրա գործում էին 15 կայարաններ: Բոլոր կայարաններում կային արհեստանոցներ, որտեղ հայ արհեստավորները արտադրում էին տարբեր տեսակի կենցաղային իրեր, զարդեր և այլն:
Քսենեփոն հույն պատմիչը, իր նշանավոր <<Անաբասիս>> աշխատության մեջ հարուստ տեղեկություններ է պահպանել Հայաստանի արհեստների մասին, հատկապես հայ գինեգործ վարպետների մասին: <<Հայերը խմում էին փրփրուն գինի տակառների միջից, և այդ գինու երեսին լողում էին գարու հատիկներ>>:
Հայաստանի արհեստների մասին վկայություններ են թողել բազմաթիվ այլ հեղինակներ՝ Արամը, պատմիչներ Բարաձորին, Յակուբին, ֆրանսիացի ճանապարհորդ Շարդենը և ուրիշներ:
Նյութը պատրաստեց Մերի Մարտիրոսյանը, քոլեջ, նախադպրոցական կրթություն
Խորհրդատու՝ Արսեն Գալստյան:
Արհեստագործ 