Թմուկվի միջնադարյան ամրոցը գտնվում է կիրճից բարձր, Կուր գետի ափին, Վրաստանի հարավում, Սամցխե-Ջավախեթի շրջանի տարածքում: Բերդին հասնելը հեշտ չէ. դեպի բերդը տանող արահետը շատ նեղ է և ձգվում է կիրճի բարձրունքով մեկ: Բարձրունքին հասնելով՝ դիտողի առաջ բացվում է լեռան և գետի մի հիասքանչ տեսարան:
Վարձիա կոչվող քարանձավային քաղաք-համալիրը կառուցվել է վրաց թագավոր Գեորգի 3-րդի գահակալության և նրա դստեր՝ Թամար թագուհու ժամանակներում։ Միջնադարյան այս բարձրարժեք հուշարձանի ստեղծման մասին մի լեգենդ գոյություն ունի։
Վրացական հիասքանչ գինիները ամբողջ աշխարհին ստիպեցին խոսել իրենց մասին: Կոլորիտային և արևային Վրաստանը իրավամբ համարվում է գինեգործության օրրան: Երկրի տարածքում աճող 500-ից ավելի խաղողի սորտերը (աշխարհին հայտնի 4000 տեսակներից) կրկին ապացուցում են, որ Վրաստանը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ մշակովի և վայրի խաղողի ձևավորման «համաշխարհային կենտրոն»:
Շատ վաղուց Կախեթի գեղատեսիլ շրջանը ծածկված էր ջրով, քանի որ այնտեղ տարածվում էր ծովը։ Մարդիկ ապրում էին բարձր լեռներում, սակայն բարձրացող ջուրը նրանց հանգիստ չէր տալիս։ Այն ավելի ու ավելի վեր էր բարձրանում ՝ ավիրելով արոտավայրերը և վարելահողերը:
Լեգենդի համաձայն՝ հին Իվերիայի թագավորը՝ Վախթանգ I Գորգասալին, մի անգամ որսի է գնում Վրաստանի առաջին մայրաքաղաք Մցխեթայի մոտակայքում գտնվող անտառներից մեկը։ Որսորդության ժամանակ թագավորը մի սիրամարգ է նկատում և կրակելով սպանում է թռչունին:
Եթե հավատանք հունական լեգենդին, ապա առաջին անգամ խաղողի որթը հայտնաբերել է հովիվ Էստաֆիլոսը: Մի անգամ նրա ոչխարներից մեկը կորչում է, և հովիվը ճանապարհ է ընկնում նրան փնտրելու: Երբ հովիվը գտնում է ոչխարին, սոված կենդանին խաղողի որթի տերևներ էր ուտում: Էստաֆիլոսը ուշադրություն է դարձնում այդ անծանոթ պտուղներին, հավաքում դրանք` իր սեփականատիրոջը՝ Օինոսին ցույց տալու համար: Վերջինս քամում է խաղողի հատիկների հյութը: Որոշ ժամանակ անց քամած հյութը զարմանալի անուշ բույր է ձեռք բերում, և այսպես արտադրվում է առաջին գինին:
—Մայիսյան հերթական 14-րդ հավաքն է, և մենք ամփոփում ենք ուսումնական տարին։ Պատմեք, խնդրում ենք, Ձեր աշխատանքային գործունեության մեկ տարվա մասին։ Ի՞նչ ձեռքբերումներ, հաջողություններ եք գրանցում Քոլեջում, ի՞նչ շտկումներ են եղել։
